Antonio Couzo García

Alma da sociedade Naturales de Ortigueira
Antonio Couzo García

Antonio Couzo é paradigma da solidariedade da emigración, tanto entre os propios emigrantes como coa terra de orixe. En efecto, alén do seu propio traballo, a vida deste emigrante estivo dedicada ao labor social en varias entidades, entre as cales destacou Naturales de Ortigueira, grazas ao seu compromiso esta sociedade de protección mutua chegou a se converter nunha das principais de Cuba.

Antonio Couzo García naceu no lugar de Figueiras, parroquia de San Adrián de Veiga (Ortigueira) o 14 de decembro de 1895. Saíu do porto da Coruña en outubro de 1914. Chegou a Cuba o 7 de novembro de 1914 no vapor francés La Campagne. Comezou a traballar como dependente de bodega na colonía do Central The Trinidad Sugars. Traballou máis tarde como obreiro do campo, tamén preto da localidade de Trinidad (provincia de Sancti Spíritus). Despois de trasladarse a Cienfuegos, comeza a traballar no Hospital Civil desta localidade como mozo de limpeza. Asemade amplía os seus estudos, obtendo certificado de oitavo grao e mecanografía.

En 1919 trasládase á Habana, onde comezou a traballar como varredor de xardíns na Quinta La Purísima Concepción, propiedade da Asociación de Dependentes, estabelecemento no que chegaría a ascender a mecanógrafo da Administración. Na Quinta de Dependentes traballou durante cinco anos. Posteriormente, decidiu estabelecerse pola súa conta, adquirindo en 1924 unha vidriera de tabacos na rúa Monserrate e Ánimas. Pouco tempo despois traspasou este negocio e abriu outro do mesmo ramo en Teniente Rey e Aguacate. En 1923 estivo presente na formación da sociedade católica España Integral. No ano 1924 ocupaba o cargo de vogal desta institución, neste mesmo ano foi nomeado tamén como socio meritísimo desta entidade. Por outra parte, foi administrador da revista España Integral, a cal era valadora dos ideais da sociedade homónima.

O 24 de xuño de 1928 participou decisivamente na fundación da Sociedad de Beneficencia y Protección Mutua Naturales del Ayuntamiento de Ortigueira, sendo elixido como presidente da primeira xunta directiva desta entidade. Da súa decisiva participación dá idea o feito de que a sociedade fundouse no seu mesmo domicilio, nunha xuntanza previa que tivo lugar o 13 de xuño, e na que participaron outros emigrantes naturais de San Adrián de Veiga. O 28 de abril de 1938 foi nomeado como presidente de honra da sociedade Naturales de Ortigueira, co gallo deste nomeamento Couzo foi obxecto dunha velada de homenaxe organizada pola sociedade Naturales de Ortigueira no Centro Montañés. Foi xefe de redacción da revista Heraldo Ortigueirés, publicación dirixida por José Abella Teijeiro, editada entre febreiro de 1941 e xuño de 1959.

As autoridades municipais de Ortigueira acordaron outorgarlle, o 5 de decembro de 1953, o titulo de fillo distinguido. Para lle entregar este título Couzo viaxou a Galicia en 1954. Ademais de recibir a condecoración, participou tamén na Coruña nun congreso organizado polo Circulo de Estudios Migratorios, no que participou en representación da sociedade Naturales de Ortigueira. En novembro de 1954, tras regresar da súa viaxe, foi nomeado como oficial da secretaría de Naturales de Ortigueira.

En 1969 era presidente da Sociedad de Cultura y Recreo Rosalía de Castro. Por outra parte, pertenceu tamén ás sociedades Liga Santaballesa, Partido Judicial de Padrón y Monterroso y Antas de Ulla. Tivo tamén un importante papel na fundación na Habana, en 1957, da Federación de Sociedades Españolas de Cuba, entidade que agrupaba ás sociedades de socorros, beneficencia e mutualistas, fundadas por españois, que realizaban en Cuba obras de caridade, pensións ou dietas para enfermos ou axuda aos necesitados. Por outra parte, en 1951 figuraba como vogal suplente do consello directivo do xuntoiro Patria Galega, entidade que publicaba a revista do mesmo nome baixo a dirección de Fuco G. Gómez.

Couzo García mantivo diversos cargos dentro da sociedade Naturales del Ayuntamiento de Ortigueira ata 1971, ano no que se trasladou a Miami. Nesta cidade da Florida crearía, en 1972, a Casa de Santa Marta de Ortigueira. En 1958 publicou na Habana o libro Memorias de treinta años de un ortigueirés en La Habana. Estaba casado, desde o 22 de abril de 1926, con Amparo Rodríguez del Valle, natural de Tineo (Asturias).

Faleceu en 1973.

Bibliografía: 

COUZO GARCÍA, ANTONIO: Memorias de treinta años en la Habana, A Habana, p. 108 e 128

VV.AA.: ESPAÑA INTEGRAL, nº 1, novembro 1924, p. 13

VV.AA.: PATRIA GALEGA, 67-72, 1951, 2

NÚÑEZ SEIXAS, XOSé MANUEL: Emigrantes, caciques e indianos, Xerais: Vigo, 1998, p. 103

Documentación asociada
Documentación asociada
Foto enviada a Antonio Couzo166.88 KB
Fotografía dunha directiva de Naturales de Ortigueira109.46 KB
Felicitación de Nadal da sociedade Naturales de Ortigueira194.9 KB
Unha carta de Antonio Couzo García157.72 KB

Álbum da Emigración

O Álbum da Emigración recupera as figuras máis destacadas das colectividades galegas en América, así como as súas principales creacións. Unha achega á memoria da nosa emigración.

O Álbum da Emigración é un proxecto do Arquivo da Emigración Galega(contidos) e culturagalega.org(deseño)

Correo-e : aemigracion@consellodacultura.org
Tel: +34 981 557351 / Fax: +34 981 582985


Consello da Cultura Galega
2387 lecturas